mai ve küreselleşme karşıtı çalışma grubu |
|
22
Haziran 1993 tarihinde yapılan Kopenhag Zirvesi'nde, Avrupa Konseyi, Avrupa Birliği'nin
genişlemesinin Merkezi Doğu Avrupa Ülkelerini kapsayacağını kabul etmiş ve aynı
zamanda adaylık için başvuruda bulunan ülkelerin tam üyeliğe kabul edilmeden önce
karşılaması gereken kriterleri de belirtmiştir. Bu kriterler siyasi, ekonomik ve
topluluk mevzuatının benimsenmesi olmak üzere üç grupta toplanmıştır.
SİYASİ
KRİTER:
Demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan hakları ve azınlıklara saygı
gösterilmesini ve korunmasını garanti eden kurumların varlığı,
EKONOMİK
KRİTER:
İşleyen bir pazar ekonomisinin varlığının yanısıra Birlik içindeki piyasa
güçleri ve rekabet baskısına karşı koyma kapasitesine sahip olunması
TOPLULUK
MEVZUATININ BENİMSENMESİ:
Siyasi, ekonomik ve parasal birliğin amaçlarına uyma dahil olmak üzere üyelik
yükümlülüklerini üstlenme kabiliyetine sahip olunması
AB’ye
girmeye aday ülkeler;
-
istikrarlı ve kurumsallaşmış bir demokrasinin var olması, -
hukuk devleti ve hukukun üstünlüğü,
-
insan haklarına saygı,
-
azınlıkların korunması gibi
dört ana kriter açısından değerlendirmeye alınacaktır. Genel olarak; ülkenin çok
partili bir demokratik sistemle yönetiliyor olması, hukukun üstünlüğüne saygı,
idam cezasının olmaması, azınlıklara ilişkin herhangi bir ayrımcılığın
bulunmaması, ırk ayrımcılığının olmaması, kadınlara karşı her türlü
ayrımcılığın yasaklanmış olması, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Sözleşmesinin
tüm maddeleri ile çekincesiz kabul edilmiş olması, Avrupa Konseyi Çocuk Hakları
Sözleşmesinin kabul edilmiş olması gibi özellikler dikkate alınmaktadır. Ancak, bu
ilkelerin varlığı tek başına yeterli olmamakta, aynı zamanda kesintisiz uygulanıyor
olması gerekmektedir. EKONOMİK
KRİTERLER: Kopenhag
Zirve sonuçlarına göre, ekonomi alanında işlevsel bir piyasa ekonomisinin varlığı
kadar, AB içindeki piyasa güçleri ve rekabet baskısı ile başedebilme kapasitesi de
aranmaktadır.
a. Etkin bir piyasa ekonomisi için;
-
arz-talep dengesinin piyasa güçlerinin bağımsız bir şekilde karşılıklı
etkileşimi ile kurulmuş olması, -
ticaret kadar fiyatların da liberal olması, piyasaya giriş (yeni firma açılması) ve
çıkış (iflaslar) için engellerin bulunmaması,
-
mülkiyet haklarını (fikri ve sınai mülkiyet) içeren düzenlemeleri kapsayan yasal
bir sistemin olması ve bu yasalar ile düzenlemelerin icra edilebilmesi,
-
fiyat istikrarını içeren bir ekonomik istikrara ulaşılmış olması ve
sürdürülebilir dış dengenin varlığı,
-
ekonomik politikaların gerekleri hakkında geniş bir fikir birliğinin olması,
-
mali sektörün, tasarrufları üretim yatırımlarına yönlendirebilecek kadar iyi
gelişmiş olması gerekmektedir.
-
öngörülebilir ve istikrarlı bir ortamda karar alabilen ekonomik kurumların makro
ekonomik istikrarının olması ve bununla beraber işlevsel bir piyasa ekonomisinin
varlığı, -
alt yapı, eğitim ve araştırmayı içeren yeterli miktarda fiziki ve beşeri sermayenin
olması,
-
firmaların teknolojiye uyum sağlama kapasitesinin bulunması gerekmektedir.
TOPLULUK
MÜKTESEBATINA UYUM KRİTERİ:
a. AB’nin siyasi birlik ile ekonomik ve parasal birlik hedeflerini kabul etmek:
Birliğin
“ortak dış politika ve güvenlik” politikasına etkin bir katılım için aday
ülkelerin buna hazır olması gerekmektedir. Ekonomik ve Parasal Birlik konusunda ise,
merkez bankasının bağımsızlığı, ekonomik politikaların koordinasyonu, İstikrar
ve Büyüme Paktına katılım, merkez bankasının kamu sektörü açıklarını finanse
etmesinin yasaklanması gibi konularda üye ülkelerin aldıkları kararlara katılmak
gerekmektedir.
b. AB’nin aldığı karalara ve uyguladığı yasalara uyum sağlamak:
-
Gümrük Birliği, malların serbest dolaşımı, sermayenin serbest dolaşımı gibi
ortaklık anlaşmaların da belirtilen şartlara uyum sağlaması, -
tek pazara geçişi gerektiren Topluluk müktesebatına uyum sağlanması,
-
Topluluğun tarım, iletişim ve bilgi teknolojileri, çevre, ulaşım, enerji,
taşımacılık, tüketici hakları, adalet ve içişleri, işgücü ve sosyal haklar,
eğitim ve gençlik, vergilendirme, istatistik, bölgesel politikalar, genel dış ve
güvenlik politikası gibi alanlardaki her türlü düzenlemesine uyum sağlanması. KAYNAK : www.belgenet.com |